جلسه هفدهم از شعر و قوالب

درود بیکران همراهان گرامی
طاعات و عبادات قبول درگاه حق
با جلسه هفدهم از شعر و قوالب آن به روز شد .
با تشکر از همراهی شما عزیزان
با عشق و مهر
واژه

جناب عباس خورشیدی

ⓜary💞:
‍ درود همراهان عزیز:
#نقد_شعر
#انجمن_ادبی_شعر_باران
#مدیریت_برنامه :
#بانو_مریم_راد
#مورخ:۹۸/۲/۲۴ســه شنبه

#ساعت_شروع :۲۲:۳۰🕥

*⃣*⃣*⃣*⃣*⃣


همیشه لکه هایم دیده شد از بس که شفافم
خطاکارم که از پاکیزگی هم بیشتر صافم

اگرچه کار مردم نیست جز مکر و ستمکاری
ملامت می شوم چون شاعری بیکار و علافم

لبم را دوختند آوازهای ممتد باطل
دلی خون دارم اما خنجری کو سینه بشکافم

شبی با دوک ذهن بیقرارم فکر می ریسم
شبی با دستهای واژگانم شعر می بافم

تو عین کفتری در عین عشقت گرد می گردی
من اما چون همایی بی سعادت آخر قافم

نگاه خیره و محجوبه را از دامنت برچین
ببینی سینه ی صاف مرا بالاتر از نافم

مرا دست کج و چشم چپ و تیر محدب نیست
ولی هرگز نمی گردد میسر ضرب اهدافم

میان قلب من با رسم دنیا حرف ربطی کو؟
خدا شاید مرا از روی غفلت کرده اسرافم

#عباس خورسیدی
maryam rad:
🍀بنام خداوند مهر 🍀
#نقد_شعر
☄از انجایی که معتقدم اثر ارائه شده گویای تمام ویژگی های خواسته و ناخواسته خود خواهد بود ،بنابراین آن را بدون در نظر گرفتن نام صاحبش نقد و بررسی خواهم کرد .

♦️به لحاظ بررسی نقد لغوی اثر ارائه شده در انتخاب ،چیدمان ،جایگزینی کلمات ،استفاده از قواعد و قوانین دستور زبان ، ترکیب سازی ،کاربرد زبان در حالت کلی موفق بوده .
زبان در این اثر تقریباً یکدست است و از دوگانگی به دور است اما استفاده از کلماتی مثل " عین" چون در زبان امروز مصطلح است از این قاعده مستثنا می شود .
انتخاب لغات در این اثر با توجه وزن و مضمون سازی اتفاق افتاده . ( می توان گفت اثر ارائه شده یک اثری ست که به لحاظ ساختاری به خوبی چپ نویسی شده و عامل زیبایی اثر شده است ) .
استفاده از قواعد و قوانین دستور زبان مطابق با زبان هنجار با در نظر گرفتن وزن ،به خوبی اتفاق افتاده است .
ترکیب سازی هایی مثل ( دست های واژگانم ، اوازهای ممتد باطل ، دوک ذهن بی‌قرارم ، همای بی سعادت ، و ....) توانسته علاوه بر ایجاد زیبایی به مضمون سازی اثر کمک شایانی کند .

♦️به لحاظ نقد فنی اثر ارائه شده یک غزل است بر وزن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن در بحر هزج مثمن سالم با قافیه های مناسب است .
♦️به لحاظ بررسی ساختار روایت باید عرض کنم اثر ارائه شده سه خصیصه مهم روایت( مقدمه ،تنه ،نتیجه گیری را در خود دارد ) اما شاعر بیشتر به تنه روایت پرداخته . یا بهتر عرض کنم ابیات می تواند بیشتر در زمره تنه روایت قرار بگیرد تا مقدمه و نتیجه گیری .

♦️به لحاظ زیبایی شناسی اثر ارائه شده در استفاده از تشبیهات ،کنایات ، اغراق ،و ... موفق بوده
( همیشه لکه هایم دیده شد از بس که شفافم
خطا کارم که از پاکیزگی هم بیشتر صافم )
تصاویر ارائه شده در اثر عینی و انتزاعی هستند و به زیبایی اثر کمک کرده اند . ( لبم را دوختند آوازهای ممتد باطل
دلی خون دارم اما خنجری کو سینه بشکافم
یا
شبی با دوک ذهن بیقرارم شعر می بافم
شبی با دستهای واژگانم شعر می بافم)
ناگفته نماند که ابیات قدری مستقل عمل می کنند .این مسئله یعنی ارتباط عمودی لازم روی محور جانشینی قدری کمرنگ می شود .اما نه به حدی که درک معنایی دچار تزلزل شود و یا زیبایی اثر به لحاظ زیبایی شناسی به مخاطره بیوفتد .

♦️به لحاظ composition اثر ارائه شده شروع بسیارخوبی دارد . اما وجود بیت بعدی از این بیت ،مقدمه یک روایت را ساخته است .
( همیشه لکه هایم ....
.....)
در پایان بندی هم شاعر زنگ پایان اثر را آنطور که باید به صدا در نیاورده .درواقع بیت پایانی میتواند بخشی از تنه روایت اثر باشد نه نتیجه گیری آن.

♦️به لحاظ موسیقیایی اثرارائه شده از بحر هزج که خوش اهنگ است کمک گرفته و موسیقی بیرونی اثر را شکل داده و با استفاده از قافیه به موسیقی کناری پرداخته و نهایتا با پرداختن به موسیقی معنوی به زیبایی اثر کمک کرده است .

♦️به لحاظ بررسی خلاقیت باید عرض کنم که خلاقیت هم در چیدمان کلمات و هم در مضمون سازی اثر اتفاق افتاده . این مسئله در ابیات چهارم و هفتم مشهود است.

♦️به لحاظ بررسی محتوایی شاعر اثر ارائه شده مانند بوطیقا عمل کرده یعنی کل اثر را به یک درد و دل شاعرانه تبدیل کرده که در این بین به مسائل اجتماعی و فرهنگی نیز پرداخته است .
مضمون سازی در این اثر به گونه است که مخاطب قادر به درک روایی اثر می باشد و با همزادپنداری با شاعر همراه می شود .

در حالت کلی اثر ارائه شده یک اثر خوب است یعنی کاربرد لغات ، بررسی ساختاری و بررسی زیبایی شناسی مناسب است. و برای خلق این اثر خوب از شاعر تشکر می کنم.
با تشکر
# مریم_ راد"واژه"
#ashenayeeshgh

صفیه قومنجانی

ⓜary💞:
‍ درود همراهان گرامی
#نقد_شعر
#انجمن_ادبی_شعر_باران
#مدیریت_برنامه:
#جناب_حجت_نظریان_افق
#مورخ:۹۸/۲/۱۹ پنج شنبه

⏰#ساعت_شروع:۲۲:۳۰🕥

*⃣*⃣*⃣*⃣*⃣

حقیقت بقچه اش را بسته در پستوی دالان ها
مصیبت از در دیوار میریزد بر ایوان ها

اگر چه آسمان را شانه شانه ابر پر کرده
نمیبارد حریری بر تن ِ لخت خیابان ها

چه تقویم غم انگیزی به بخت شوممان خورده
چه درد خانمان سوزیست بوران زمستان ها

"هوا بس ناجوانمردانه" غوغا میکند در شهر
چه راحت خواب میمانند در هر گوشه وجدان ها

تمام کوچه را دستان گیج مرگ پرکرده
چگونه زنده میمانند دیگرخیل مرجان ها

و ما آنقدر تنهاییم ،انگاری خدا رفته
زمین مات ونخواهد داشت در کیشش مسلمان ها

نه وجدانی نه ایمانی نه دستان پشیمانی
‌چه میماند چه میماند چه میماند از انسان ها!

#صفیه_ قومنجانی
maryam rad:
🍀بنام مهر و مهربانی 🍀

☄از آنجایی که معتقدم اثر ارائه شده گویای تمام ویژگی های خواسته و ناخواسته خود خواهد بود بنابراین آن را بدون در نظر گرفتن نام صاحبش نقد و بررسی می کنم .

♦️به لحاظ نقد لغوی اثر ارائه شده در انتخاب و چیدمان لغات ،جایگزینی آنها استفاده از قواعد و قوانین دستور زبان همچنین ترکیب سازی ،کاربرد زبان در حالت کلی موفق عمل کرده .
انتخاب لغات بر مبنای روایت اثر و در خدمت آن اتفاق افتاده .استفاده از قواعد و قوانین به درستی ست و نشان دهنده تسلط شاعر به زبان و همچنین از ضعف تالیف دور است.
ترکیب سازی هایی مثل ( پستوی دالان ها،حریر تن لخت خیابان ها،بوران زمستان ها،دستان گیج مرگ و ....) علاوه بر زیبایی به مضمون یازی اثر نیز کمک کرده اند .
زبان در حالت کلی یکدستی لازم را در خود دارد و از دوگانگی های فاحش به دور است.

♦️به لحاظ نقد فنی اثر ارائه شده،یک غزل است بر وزن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن در بحر هزج مثمن سالم. از بحر های خوش آهنگ است.

♦️به لحاظ بررسی ساختار روایت اگرچه اثر ارائه شده در مجموعه اثار روایی نیست ( به سبب اینکه هر بیت مستقل عمل می کند و مضمون مستقل را بیان می کند ) اما سه خصیصه مهم روایت شامل ( مقدمه ،تنه و نتیجه گیری ) را در خود جای داده . یعنی مخاطب دچار سردرگمی به لحاظ درک روایی نخواهد بود . درواقع استقلال ابیات، اسباب از هم گسیختگی روایی را فراهم نکرده است .

♦️به لحاظ زیبایی شناسی استفاده از تشبیهات و کنایه ها و .....به خوبی اتفاق افتاده ( اگرچه آسمان را شانه شانه ابر پر کرده
نمیبارد حریری بر تن لخت خیابان ها )

یا ( هوا بس ناجوانمردانه غوغا می کند در شهر
چه راحت خواب می مانند در هر گوشه وجدان ها)
یا(تمام کوچه را دستان گیج مرگ پر کرده
چگونه زنده می مانند دیگر خیل مرجان ها)
♦️تصاویر ارائه شده در اثر عینی و انتزاعی هستند و علاوه بر درک روایی و زیبایی شناسی به مضمون سازی در اثر هم کمک کرده اند .
مثل ( اگرچه آسمان را شانه شانه ابر پر کرده
میبارد حریری بر تن لخت خیابان ها )
یا ( چه تقویم غم انگیزی به بخت شوممان خورده
چه درد خانمان سوزی ست بوران زمستان ها)
یا ( تمام کوچه را دستان گیج مرگ پر کرده
چگونه زنده می مانند دیگر خیل مرجان ها)
♦️به لحاظ composition اثر ارائه شده شروع خوبی دارد می تواند ذهن مخاطب را رای ادامه روایت اثر اماده کند . ( حقیقت بقچه ای را بسته در پستوی دالان ها
مصیبت از درو دیوار می ریزد بر ایوان ها )
در پایان بندی هم شاعر تقریبا خوب عمل کرده . درواقع چفت و بست کلام رعایت و حق مطلب به جا آورده شده .
به لحاظ موسیقیایی اثر ارائه شده از بحر خوش آهنگ رمل استفاده کرده از موسیقی بیرونی و کناری بهره کامل گرفته و از موسیقی معنوی نیز بی بهره نیست. و همین مسئله عامل زیبایی اثر شده است.

مثل ( ما انقدر تنهاییم انگاری خدا رفته
زمین مات و نخواهد داشت در کیشش مسلمان ها )
♦️در بررسی خلاقیت اثر ارائه شده به سبب مضمون سازی و ساخت روایت اثر که در گرو کلمات است و عامل زیبایی اثر شده خلاقیت به خرج داده است .
♦️به لحاظ بررسی محتوایی اثر ارائه شده .در مقوله و مباحث اجتماعی قرار می گیرد . یعنی اثر ارائه شده یک اثر اجتماعی ست که شاعر توانسته از پس ساخته و پرداخته کردن آن برآید .
در پایان به شاعر محترم تبریک عرض می کنم برای خلق یک اثر خوب ،اثری که مخاطب با ان همراه می شود و ویژگی های ساختاری و زیبایی شناسی خود را نیز دارد .
با تشکر
# مریم_ راد" واژه"
@ashenayeeshgh

جناب رجایی فرد

‍ درودهمراهان گرامی
#نقد_شعر
#انجمن_ادبی_شعر_باران
#مدیریت_برنامه ؛
#بانو_مریم_راد
#مورخ:۹۸/۲/۱۷سه شنبه
#ساعت_شروع ۲۲:۳۰🕥

‍ سوختم ، نــفرین به پــــیرِ حافظه
آتشم زد من ، منِ آتــــــش پرست
بــــــاز فندک زد که تـــفریحی کند
من برقصد مشتعل ، او دست دست

یادِ بـــاد و رقصِ مو ، چشمه علا
رفتن از دلدرد تـــــا چای و نبات
من کجا غوغای سی سنگان کجا؟
ای بـــــــسوزد خُشکزار خاطرات

مینشینم بـــــا منِ قبل از خودم
دست و پــــایم چوبهای نیمسوز
نم نم بــــــاران مرا خاموش کرد
دل ولی در زیر خاکــستر هنوز...

آه بــــــاران ، قاتــــل زیبـــای من
( این یکی شوخی ندارد با دلم )
آتـــــشم زد قطــــره های لعنتی
وقتِ جاخالی ست، فعلا خوشکلم

ظـــــرفهای دیشبم را شسته ام ؟
نوبت من بـــــود یا بـــانوی یاد ؟
خودزنی ها ، راهکــــار نیمه شب
نیمه شبها ، زخم بـــــعد از انعقاد

بــــــــا کلاف تــــــــارها میبافمش
شاعری ، ماشین نــــــــساجی من
پیله ای دور من و تــصویر اوست
بـــــــاز میخندد بـــــه وراجی من


#مهدی_رجایی_فرد
maryam rad:
🍀بنام خداوند مهربان 🍀
# نقد_چهارپاره
☄از انجایی که معتقدم اثر ارائه شده گویای تمام ویژگی های خواسته و ناخواسته خود خواهد بود ،بنابراین آن را بدون در نظر گرفتن نام صاحبش نقد و بررسی خواهم کرد .


♦️به لحاظ نقد لغوی اثر ارائه شده در انتخاب و چیدمان کلمات ،جایگزینی آنها و همچنین استفاده از قواعد و قوانین دستور زبان ،ترکیب سازی ، کاربرد زبان در حالت کلی خوب عمل کرده و دقت شاعر در انتخاب کلمات کاملا روشن است. آنقدر که تداعی یک اثر کوششی ست . استفاده از ضمیر اول شخص مفرد ، جهت تاکید در بند اول گویای این مسئله است.
( سوختم نفرین به پیر حافظه
آتشم زد من منِ آتش پرست )
اما این اثر هم مثل اثر دیگری خالی از ضعف نیست . برای مثال استفاده از کلمه ( جنگل سی سنگان ) اگرچه بخشی از روایت اثر شده .از این جهت اگر عنصر وزن را کنار بگذاریم می بینیم که لزوم استفاده از این کلمه در این بند بسیار کمرنگ است . درواقع با توجه به روایت و همچنین انتخاب لغات و با توجه به کوششی بودن اثر ،می ببنیم که خیلی حرکت هوشمندانه ای نبوده . تا حدودی عامل گسست روایت در بند دوم شده است .
همین انتخاب و چیدمان کلمات رگه هایی از طنز را در بند چهارم اثر ایجاد کرده است که برای مخاطب خالی از لطف نیست .

ترکیب سازی با توجه به انتخاب لغات و روایت اثر و همچنین وزن و موسیقی اثر ،چندان قوی نیست اما آسیبی به اثر وارد نکرده . یعنی ترکیب سازی هایی حاوی کشف جدید به لحاظ معنایی و زیبایی شناسی دیده نمی شود اما ( ترکیباتی مثل غوغای سی سنگان ،خشکزار خاطرات ، قطره های لعنتی ، ظرفهای دیشبم و .....) چیزی از دلنشینی اثر کم نکرده است .
زبان در حالت کلی ، یکدستی لازم را در خود دارد و دوگانگی فاحشی که عامل ضعف در اثر باشد دیده نمی شود .

♦️به لحاظ نقد فنی اثر ارائه شده یک چهارپاره است که در وزن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن در بحر رمل مسدس محذوف سروده شده . در ۶ بند و با قافیه هایی در مضارع زوج هر بند

اما معتقدم قافیه ها می توانست با دقت بیشتری انتخاب شود .
♦️به لحاظ بررسی ساختار روایت ، با توجه به اینکه پیوستگی معنایی در هر بند رعایت شده اما در ارتباط بند خا قدری ضعیف عمل کرده است ولی سبب تزلزل معنایی در کل اثر نشده است . در واقع روایت بند ها قدری از هم فاصله دارند .
در هر صورت در نگاه کلی ،اثر ارائه شده سه خصیصه مهم روایت را در خود دارد .
♦️به لحاظ. زیبایی شناسی استفاده از تشبیهات و ..... ارایه های ادبی در حالت کلی به خوبی اتفاق افتاده
(باز فندک زد که تفریحی کند
من برقصد مشتعل ،او دست دست )
یا ( نم نم باران مرا خاموش کرد
دل ولی در زیر خاکستر هنوز)

♦️به لحاظ بررسی تصاویر ،تصاویر ارائه شده در اثر عینی و انتزاعی هستند . البته در گرو کلمات در اثر حادث می شوند و به زیبایی و معنا سازی اثر می افزایند .
(نم نم باران مرا فراموش کرد
دل ولی در زیر خاکستر هنوز)
یا ( ظرف های دیشبم را شسته ام
نوبت من بود یا بانوی یاد)

♦️به لحاظ composition اثر ارائه شده در بند اول شروع خوبی دارد و می تواند ذهن مخاطب را برای ادامه اثر آماده کند .
از طرف دیگر در پایان بندی هم توانسته زنگ پایان اثر را به صدا درآورد
درواقع می توان گفت که چفت و بست کلام در اثر رعایت شده و درک روایی لازم برای مخاطب وجود دارد و قابل فهم است . اما همانطور که در بالا اشاره کردم قدری ارتباط عمودی لازم بین بند ها کمرنگ شده که انسجام لازم را قدری به مخاطره
ادامه دارد👇👇👇

@ahenayeeshgh

ادامه
☝️☝️☝️


♦️ به لحاظ موسیقیایی اثر ارائه شده از بحر های خوش اهنگ کمک گرفته و بسیار سیال و روان است . درواقع این اثر با کمک گرفتن از موسیقی بیرونی و کناری به سبب وجود وزن و قافیه به زیبایی خود در ذهن مخاطب کمک کرده . البته از موسیقی معنوی نیز بی بهره نیست .
بنابراین زیبایی موسیقیایی اثر اثبات شده است .
♦️به لحاظ نقد محتوایی اثر ارائه شده انسجام معنایی را در هر بند دارد بنابراین درک معنایی لازم با توجه به موضوع مطرح شده توسط صاحب اثر به خوبی اتفاق افتاده .
معنا در این اثر در خدمت روایت است و با استفاده از انتخاب کلمات به زیبایی اثر کمک کرده است .
در حالت کلی اثر ارائه شده یک چهارپاره خوب است . بنابراین از شاعر محترم برای این اثر خوب تشکر می کنم.

با تشکر
#مریم_راد " واژه"
@ ashenayeeshgh

همراهان گرامی

سلام و عرض ادب و احترام خدمت همراهان گرامی 

شانزدهمین مبحث شعر و قوالب با موصوع مسمط به روز شد .  

از هنراهی شما صمیمانه تشکر می کنم . 

با عشق و مهر