محمد خاکستر آذرخش
- دوشنبه, ۵ شهریور ۱۳۹۷، ۱۲:۰۸ ب.ظ
#نقد_چارپاره
حاصل باغ بی بهارینه ست
سیب کرمو انار خشکیده
چشمه ها خشک، رودها مرداب
بخشش شاخسار خشکیده
قمریان ساکت و هوا مسموم
از چکاوک، ترانه ایی مغموم
می رسد گوش، در محله که... آی
جسم و جان بهار خشکیده
ارغوانیم و سایه ایم از دور
نغمه ی شادمانه، زنده به گور
دست لطفی و گوشه ی ماهور
شوق کوک سه تار خشکیده
بختک بخت بد به ما برگشت
پهلوان پنبه شد سرآمد دشت
بر سر حال و روز ما چه گذشت؟
غیرت لاله زار خشکیده
بر دلم ردّ کفش جا مانده
کاوه ی بی درفش جا مانده
جیغ های بنفش جا مانده
دستِ یاریِ یار خشکیده
زنده ها سالهاست در قبرند
موش ها ماترک خورِ ببرند
چشم هایم، دو توده ی ابرند
چشمه ی انتظار خشکیده
دوستانم پلید و جاسوسند
صورتم را اگر چه می بوسند
دشمن روشنی فانوسند
در قرارم فرار خشکیده
درد های مرا که می بینی
لای صد استعاره می پیچم
شیره ام را کشیده اند رفیق
در گلویم هوار خشکیده
حسنک ها به دار خو بکنید
زوزنی های قصه در کارند
مادرم کوه باش اگر دیدی
پسرت روی دار خشکیده
#حسین_رمضانپور
maryam rad:
#نقد_چارپاره
از آنجایی که معتقدم اثر ارائه شده گویای تمام ویژگی های
خواسته و ناخواسته خود خواهد بود، بنابراین آن را بدون در نظر گرفتن نام صاحب اثر نقد و بررسی خواهم کرد.
🔸به لحاظ نقد لغوی اثر ارائه شده، در انتخاب و چیدمان کلمات و همچنین جایگزینی آنها، ترکیب سازی، استفاده به موقع و مناسب از زبان در حالت کلی موفق عمل کرده. زبان تقریبا یکدست است.
اما چند نکته را لازم می دانم که بیان کنم. اولا اینکه واژه سازی از دیرباز در زبان فارسی مطابق با قواعد و قوانین صورت گرفته که استفاده از آن قواعد الزامی ست، در غیر این صورت یا کلمه مورد نظر معنا را منتقل نمی کند و یا صورتی خوش ساخت نخواهد داشت و به زیبایی آسیب می رساند مثل کلمه ( بی بهارینه) در مصرع اول بند اول که کلمه ای خوش ساخت نیست و از قواعد درست واژه سازی بهره نگرفته.
🔸به لحاظ نقد فنی اثر ارائه شده همانطور که کاملاً مشخص است در قالب چهار پاره سروده شده و قوافی هم رعایت شده.
در این قالب برخی بند ها مانند اپیزود عمل کرده اند و مستقل هستند. مثل بنده اول
در حالت کلی این چهارپاره با درونمایه اجتماعی _روایی سروده شده که به لحاظ روایی هم ویژگی های خود را دارد.
🔸به لحاظ زیبایی شناسی اثر ارائه شده در استفاده از،تشبیهات، تلمیح و کنایه ها کاملا موفق بوده
( قمریان ساکت و هوا مسموم
از چکاوک ترانه ای مغموم ) یا
( بختک بخت ما برگشت
پهلوان پنبه شد سرآمد دشت)
( کاوه بیات درفش جامانده
جیغ هایبنفش جامانده )
( دوستانم پلید و جاسوسند
صورتم را اگر چه می بوسند)
حسنک ها به دار خواهد بکنید
روزنی ها......)
🔸توصیفات در حالت کلی در هر بند خوب اتفاق افتاده و نشان دهنده باریک اندیشی شاعر در این موضوع است. مثل بند های 5، 7،8،9 اما همانطور که کاملاً مشخص است همین توصیفات عامل بوجود آمدن اطناب در اثر شده اند مثل بند2،6. 1.
یعنی،این اثر با تمام ویژگی های توصیفی و روایی که در خود جای داده حداکثر در 6 بیت به تکامل می رسید. زیاده گویی ها علاوه بر ایجاد اطناب که زیبایی را به مخاطره می اندازد. به معنا هم آسیب می رساند.
🔸به لحاظ روایی اثر ارائه شده با توجه به اینکه روایت بلندی را در خود جای داده،شامل مقدمه، تنه و نتیجه گیری ست، است مسئله یعنی چفت و بست کلام در حالت کلی رعایت شده است.
🔸به لحاظ composition اثر ارائه شده ( حاصل باغ بهارینه ست /..../.تا آخر بند ..) با توجه به جنبه روایی اثر و همچنین زیبایی شناسی و البته در نظر گرفتن موضوع و محتوای کلی اثر، شروع خوبی نیست. به اعتقاد من این شروع می توانست از بند سوم اتفاق بیوفتد. در پایان بندی شاعر بسیار موفق عمل کرده ( حسنک ها به دار خو بکنید /....../ تا آخر بند) در این بند شاعر هم ضربه نهایی روایت را زده است و هم کاملا شفاف به بیان اهداف خود پرداخته. درواقع هم از،زیبایی های بیانیه دور نبوده و هم به لحاظ بیان محتوایی خوب عمل کرده.
🔸تصاویر ارائه شده در اثر تصاویر عینی و انتزاعی هستند ( بر دلم رد کفش جا مانده / کاوه بیات درفش جا مانده) یا
( قمریان ساکت و هوا مسموم
از چکاوک ترانه ای مغموم) و...
🔸به لحاظ حرکت در شعر با توجه به اینکه درونمایه اثر کاملا پویا ست. حرکت در این اثر هم کاملاً پویا و حرکت زا ست.
در حالت کلی اثر ارائه شده به لحاظ زیبایی شناسی خوب ساخته و پرداخته شده است.
🔸به لحاظ محتوایی اثر ارائه شده یک چهارپاره با درونمایه اجتماعی _روایی ست که با بکارگرفتن نماد های از طبیعت و اجتماع، شاعر به بیان اهداف خود پرداخته. درواقع شاعر با صنعت تشخیص به زیبایی و ارتقاء محتوای آموزشی کمک کرده است.
🔸در پایان از شاعر محترم برای این اثر خوب تشکر می کنم و برای ایشان آرزوی سلامتی و موفقیت دارد.
با تشکر
مریم راد "واژه
@ashenayeeshgh
