فرشاد فلاحی

#نقد_شعر_کلاسیک 

ناقوس

                 

ای محوِ تو گردیده عقل ودل وبینایی

نامِ دگرت باشد، تندیسه ی زیبایی

لیلایِ دلِ مجنون،شیرینِ شَرر انگیز

لبخندِتوجان بخشد،مانند مسیحایی

دیباچه ی آغازی،پایانِ شبِ هجری

ناقوسِ کلیسایی،برراهبِ تنهایی 

محرابِ دلم روشن،از جلوه ی مهتابت

صهبای خوشی دارد،این ساغر مینایی

فالی زدم وحافظ، بردفتر دل بنوشت

"شادیت مبارک باد،ای عاشقِ شیدایی"

هم دردل وهم جانی،هم قبله ی ایمانی

بیت الغزل شعرم، وقت است که باز آیی

              #فرشید_فلاحی

✏️#نقد_شعر_کلاسیک 

بنام خداوند مهر 

از آنجایی که معتقدم اثر ارائه شده گویای تمام ویژگی های خواسته و ناخواسته خود خواهد بود، بنابراین آن را بدون در نظر گرفتن نام صاحبش نقد و بررسی خواهم کرد. 

🔸به لحاظ نقد لغوی اثر انتخاب شده در انتخابات و چیدمان لغات، جایگزینی وجود همچنین استفاده از،قواعد و قوانین دستور زبان و کاربرد لغات و ترکیب سازی خوب  عمل کرده.  

🔻ترکیب سازی هایی مثل ( تندیسه ی زیبایی، دیباچه ی آغازی،  ناقوس کلیسایی، ساغر مینایی، عاشق شیدایی و...)  به زیبایی اثر کمک کرده است.  

🔻استفاده از قواعد و قوانین دستور زبان متناسب با معیارهای ها و انتظاری ست که از یک شعر داریم.  

🔻زبان در حالت کلی در این اثر یکدسته لازم را در خود دارد و این مسئله نکته ی بسیار مهمی ست. زبان این اثر یک زبان ارکاییک است و سبب خاصیتی دوگانه در اثر شده است.  در برخی ابیات به زیبایی و فصاحت اثر کمک می کند و در بعضی دیگر کهنگی زبان را به رخ می کشد و از زبان روز، فرسنگ ها فاصله می گیرد.  بنابراین زبان در این اثر دچار دوگانگی ست.  

🔸به لحاظ نقد فنی اثر ارائه شده یک غزل سنتی یا عام است بر وزن مفعول مفاعیلن / مفعول مفاعیلن بحر هرج مثمن اخرب، البته در عروض جدید این وزن را به صورت مستفعل مفعولن مستفعل مفعولن هم تقطیع شده است. شاعر برای بیان اهداف خود از اوزان دوری استفاده کرده، 

قافیه ها در این اثر کاملاً مناسب هستند و به زیبایی اثر کمک کرده است.  

🔻به لحاظ بررسی روایی اثر ارائه شده سه خصیصه مهم روایت یعنی مقدمه، تنه و نتیجه گیری را در خود دارد، اما همانطور که در بسیاری از غزل های سنتی به این مشکل می رسیم، در این اثر هم مسئله استقلال ابیات موجود است.  

استقلال ابیات ارتباط عمودی ابیات را تضعیف می کند. 

🔸به لحاظ زیبایی شناسی اثر ارائه شده در استفاده از تشبیهات موفق بوده 

( دیباچه ی آغازی پایان شب هجری 

ناقوس کلیسایی بر راهب تنهایی)  

تشبیهات در این اثر از آنجایی که بر پایه توصیفات اتفاق افتاده، اسباب ایجاد تصاویر را فراهم کرده است. تصاویر در این اثر هم عینی هستند و هم انتزاعی، همین مسئله عامل زیبایی را فراهم کرده است.   

( لیلای دل مجنون شیرین شرر انگیز 

لبخند نو جان بخشید مانند مسیحایی)  

( فالی زدم و حافظ بر دفتر دل بنوشت 

شادیت مبارک باد ای عاشق شیدایی)  

🔻به لحاظ composition اثر ارائه شده ( ای محو تو گردیده عقل و دل و بینایی 

نام دگرت باشد تندیسه ی زیبایی)  می تواند شروع خوبی برای یک اثر باشد.  زیرا همانطور که توضیح دادم این بیت در مقدمه روایت قرار دارد و این مقدمه می تواند ذهن مخاطب را برای ادامه روایت آماده می کند. در،پایان بندی هم اثر ارائه شده ( هم در دل و هم جانی هم قبله ی ایمانی 

بیت الغزل شعرم وقت است که باز آیی)  

نقطه پایان روایت است و نتیجه گیری روایت را نشان می دهد، بنابراین اثر ارائه شده شروع و پایان بندی خوبی دارد.  

از آنجایی که این شعر در حالت کلی یک شعر توصیفی ست اولا خلاقیتی دیده نمی شود اگرچه توصیفات زیبا هستند.  در ثانی توصیفی بودن تنه روایت سبب شده که ابیات مستقل عمل کنند البته در این اثر استقلال ابیات به حدی نیست که زیبایی و معنای اثر را به مخاطره بیاندازید.  

🔻از طرف دیگر استقلال ابیات سبب شده که ارتباط عمودی ابیات   روی محور جانشینی قدری دچار تزلزل شده.  

🔻 به لحاظ موسیقیایی اثر ارائه شده از آنجایی که در بحر هزج سروده شده و موسیقی سیاسی را در خود جای داده، به سبب استفاده از عروض از موسیقی بیرونی بهره کاملی دارد و از موسیقی کناری و معنوی نیز بهره گرفته و به زیبایی اثر افزوده است.  

🔸به لحاظ محتوایی اثر ارائه شده یک غزل عاشقانه است و از آنجایی که یک غزل سنتی یا عام  است، عاشقانه بودن آن تعریف غزل را به تکامل رسانده است.  با توجه به اینکه اثر ارائه شده در کاربرد لغات و ترکیبات دارای فصاحت لازم است و از آنجایی که انتخاب کلمات متناسب با روایت اثر اتفاق افتاده، معنا و مضمون در کنار آهنگ و تناسب آنها به صورت همزمان در کنار ساختار خوب و سالم اثر به زیبایی آن کمک کرده است.  

در پایان برای شاعر محترم آرزوی سلامتی و موفقیت دارم.  با تشکر 

مریم راد " واژه " 

#نقد_شعر_کلاسیک 

@ashenayeeshgh 

http://nasrenovin.blog.ir