علی محمدی

#نقد_شعر

‍ آخرین  شعرم را برایتان می خوانم 

دیروز سر ساعت پر پر

گره گلویی باز شد 

همچون اسبی سرکش 

در خیابانی بی مهتاب !...

دیروز ....

هزار سیصد و پنجاه و هفت  خار خفیف 

هزار  سیصد و پنجاه و هفت تنفر مرتد 

هزار و سیصد و پنجاه و هفت باتوم مومن

یک رویا  را دوره کردند ...

زخمی شد پر  پروانه ای 

در رویای ملخ ها....

ایستگاه آزادی آزار دید 

رفتار گنجشک نوازش را...

تیر های توهم شلیک شدند

و لبخند سربازان در همهمه هجوم شان خالی

چادر مادر بزرگی پذیرای اشکی 

در ناگهان گندم زار و داس ها 

خدا در وسط جمعیت  افتاده بود...

زیر دست و پای اضطراب...

فردا خودم شخصا به تشییع جنازه عشق می روم ....

با نمازی بی وضوی گریه

...

من فصل ترانه های مشترک تیغ و بنفشه را می شناسم ...

من به موازات ناراحتی قدم می  زدم 

قدم می زدم 

و

قدم زدم 

در ابرهای غروب ...

من برنامه ای برای آینده ی خودم ندارم 

تنها ماهی های تنگ قرمزم را

تنها ماهی های تنگ قرمزم را 

در سال آینده 

به تماشای شرجی صدایی مبهم می برم ...

در ایستگاهی دور

در دور دست خودم 

آخرین شعرم را برایت میخوانم 

دیروز...

هزار سیصد و پنجاه و هفت نفر 

هزار سیصد و پنجاه هشت نفر 

را کتک زدند.....

دیروز ...

علی_ محمدی

maryam rad:

✏️#نقد_شعر_سپید 

بنام خداوند مهر 

از آنجایی که معتقدم اثر ارائه شده گویای تمام ویژگی های خواسته و ناخواسته خود خواهد بود، بنابراین آن را بدون در نظر گرفتن نام صاحبش نقد و بررسی خواهم کرد.  

💢قبل از نقد لازم می دانم به چند نکته اشاره کنم.  

اولاً : در مواجهه با شعر سپید اولین قدم اثبات شعریت  است که از دیگر گونه های ادبی متمایز باشد. (از جهت اینکه شعر،سپید هنوز به یک ساختار یا structure محکم نرسیده و دچار تزلزل است)  این امر باعث استفاده از ساده ترین تعاریف شعر که  می تواند : آمیختگی احساس و اندیشه در جوار کلمات در یک لحظه از زمان گذرا، با در نظر گرفتن معنا باشد.  از آنجایی که شعر بخشی از هنر است پس زیبایی و معنا  بخش جدایی ناپذیر یک شعر خوب می باشد.  

دوماً : بخشی از ارزش و اعتبار یک شعر خوب را ساختار structure آن تعیین می کند پس رعایت قواعد و قوانین ان الزامی ست. 

سوماً : ایجاد تصاویر عینی و انتزاعی با استفاده از عناصر شعر علاوه بر زیبایی به ساخت معنا در اثر کمک می کند.  

چهارماً : دال و مدلول های موجود در اثر باید در جهت منطق روایی اثر باشد، در جهت پیشبرد اهداف شاعر نسبت به موضوع، همچنین باید ارزش زیبایی و معنایی خود را حفظ کند.  

🔸به لحاظ نقد لغوی اثر ارائه شده در انتخاب لغات و چیدمان آنها، جایگزینی روی محور جانشینی، استفاده از قواعد و قوانین دستور زبان، ترکیب سازی نتوانسته آنطور که باید، موفق عمل کند.  

🔻ترکیب سازی هایی مثل ( ساعت پرپر،  رفتار گنجشک نوازش را،  تیغ بنفشه، ابرهای  غروب،  در دوردستهای خودم، شرجی صدای مبهم و...)  نه تنها به زیبایی کمکی نکرده بلکه معنا را نیز به مخاطره انداخته است.  فرضاً ترکیبی مثل "تیغ بنفشه به لحاظ تشبیه هم نمی تواند درست باشد چراکه گل بنفشه اگرچه تیغ دارد اما تیغ های ظریف است انقدر که جز گل های بی خار محسوب می شود.  بنابراین در این تشبیه وجه شبه نادرست است.  و می توان معتقد بود که علاوه بر زیبایی، معنا را تیز به مخاطره انداخته است.  

 🔻زبان در حالت کلی در این اثر یکدست است که نقطه قوت آن محسوب می شود.  

🔸به لحاظ نقد فنی اثر ارائه شده با توجه به اینکه از اپیزود های مختلف تشکیل شده و هر اپیزود شروع و پایان خود را دارد، یعنی مستقل عمل می کنند و هیچکدام یکدیگر را حمایت نمی کنند، می توان معتقد بود که این اثر انسجام لازم را که لازمه یک شعر خوب است در خود ندارد. از طرف دیگر در شعر باید شعریت موجود باشد، رفتار زبان در این اثر اصطلاحاً" رفتار گریز از مرکز "است. یعنی زیبایی های زبانی در آن محدود به سطح شده و الگوی زبانی را کاملا پذیرفته یعنی هیچ لایه ای که خلق یک اثر هنری، یا یک شعر باشد ایجاد نشده. 

از طرف دیگر عناصر استفاده شده علاوه بر ایجاد تزلزل معنایی، کاملا بی هدف رها شده و گزاره هایی با تزلزل معنایی و بی هدف را ایجاد کرده اند.  

مثلاً ( ایستگاه آزادی آزار دید 

رفتار گنجشک نوازش را)   یا 

( چادر مادربزرگی پذیرای اشکی در ناگهان گندم زار و داس ها)  یا( در ابر های غروب 

من برنامه برای آینده ندارم)  یا ( در ایستگاهی دور

 در دور دستهای خودم)  

این گزاره های بی هدف به ساختار روایی اثر آسیب رسانده است و اگر هر کدام ادامه پیدا می کرد می توانست حاوی یک ایدئولوژی برای این اثر بشود.  

از جهات دیگر، وقتی به هر کدام از این اپیزود ها نگاه می کنیم، می،بینیم با اندکی تغییر، هر کدام می توانند یک داستان کوتاه باشند.  

این مسئله یعنی ساختار ذهنی صاحب اثر ساختار ذهنی یک شاعر نیست.  

P:1

@ashenayeeshgh 

ادامه دارد 👇👇

ادامه دارد 👆👆👆

P:2

🔻 تصاویر ارائه شده در این اثر انقدر انتزاعی هستند که مخاطب برای درک درگیر یک معما خواهد بود.  

( چادر مادربزرگی پذیرای اشکی در ناگهان گندم زار و داس ها)  

این مسئله یعنی دایره لغات صاحب اثر انقدر وسیع نیست که انتقال معنا و زیبایی، آنطور که از یک شعر انتظار می رود، صورت بگیرد.  

🔻استفاده از تشبیهاتی که وجه شبه درستی ندارند، بهم زیبایی اثر آسیب می رساند و اثر،را در حالت کلی دچار تزلزل معنایی و زیبایی شناسی می کند. 

( دیروز،ساعت پرپر 

گره گلویی باز شد 

همچون اسبی سرکش 

در خیابانی بی مهتاب)  همانطور که کاملا نمایان است دال و مدلول ها در این اثر به درستی ایفای نقش نمی کنند، عناصر موجود یکدیگر را حمایت نمی کنند، و در نهایت زیبایی و معنای اثر دچار تزلزل شده.  

🔻استفاده از تکرار های بی مورد اثر را دچار اطناب کرده است 

( آخرین شعرم را برایت می خوانم)  یا ( تنها ماهی تنگ قرمزم را)  

🔻به لحاظ composition این اثر نتوانسته شروع و پایان بندی خوبی را داشته باشد.  از آنجایی که اپیزود ها یکدیگر را حمایت نمی کنند، روایت اثر دچار تزلزل شده.  این تزلزل سبب عدم انسجام روایی اثر شده است.  

بنابراین پراکندگی در این اثر کاملا مشهود است.  

🔸در حالت کلی معتقدم صاحب اثر در بیان حالات و احساسات موفق نبوده.  عدم زبان عاطفی به زیبایی اثر آسیب رس نده 

از طرف دیگر این مسئله را می توان در دایره لغات شاعر جستجو کرد.  اینکه چگونه و چطور می تواند حالات یا رفتار ها را اصطلاحاً " شاعرانه " بیان کند.  سادگی و بی پیرایه بودن این اثر کمکی به زیبایی و جنبه محتوایی آن نکرده است.  

در پایان برای شاعر محترم آرزوی سلامتی و موفقیت دارم.  با تشکر 

مریم راد " واژه " 

#نقد_شعر_سپید 

@ashenayeeshgh 

http://nasrenovin.blog.ir