شهرام حسینی

#نقد_شعر_کلاسیک 

 شبی از فــــــرطِ تنهـــایی،دلـم از درد میمیرد

 شبیــه باغبـــانی که، گُلـش شــــد زرد میمیرد

 دمادم نی نی ی چشـمت پریشان میکند حالم

 دل دیــوانه را هــــــر کس، بـدرد آورد میمیرد

 شبیـخون میــزند وقتی نبودن های بی حدَّت

 به داغ بی کسی روزم چه زوج و فرد میمیرد

 نمی بینی مـــــــرا اما، بـــدون مــرز می تازی

 غرورِ له شـــده حتما ، پس از آن طرد میمیرد

 پرم از گریه و گیــــجم، گره گُل کرده در کارم

 گلایه می کنم اما چـــه بی پیـــــــگرد میمیرد

 غـــزل گفتم برای تو، نمی خوانی...نمی فهمی

 که شـــعرِ بی مخاطب، بی بـرو برگرد میمیرد

 همـــان گنجـــشکِ دلگیــــرِِ لبِ بامِ تو ام، آری

 که تا سنگِ سـکوتِ تو،نگاهش کـرد...،میمیرد

 خدا لعنت کند چشــمی که دزدیــده تو را تنها

 و آسان بعد از این سـرقت، منِ دلسرد میمیرد

 شکسته میشود بغضم به دست ترکه ی تقدیر

 میانِ حجمی از هق هق، نباشی... مرد میمیرد

#شهرام_حسینی

#نقد_شعر_کلاسیک 

بنام خداوند مهر 

از آنجایی که معتقدم اثر ارائه شده گویای تمام ویژگی های خواسته و ناخواسته خود خواهد بود بنابراین آن را بدون در نظر گرفتن نام صاحبش نقد و بررسی خواهم کرد. 

 

🔸به لحاظ نقد لغوی اثر ارائه شده در انتخاب لغات، چیدمان و جایگزینی آنها، ترکیب سازی و همچنین استفاده از قواعد و قوانین دستور زبان، متناسب با سوژه مورد نظر است.  شاعر با استفاده از کلمات به بیان اهداف خود پرداخته.  

🔻ترکیب سازی هایی مثل ( دست ترکه ی تقدیر،کنجشک دلگیر لب بام،  گره گل کرده، نبودن های بی حدت و...)  علاوه بر ایجاد زیبایی به مضمون سازی اثر نیز کمک کرده است.  

🔻زبان در این اثر،درحالت کلی، یکدستی لازم را در انتخاب و جایگزینی کلمات در خود دارد

که نشان دهنده ی آشنایی شاعر با زبان روز فارسی می باشد.  

🔸 به لحاظ نقد فنی اثر ارائه شده یک غزل عام است، جز غزل های بلند محسوب می شود،بر وزن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن بحر هزج مثمن سالم.  از ردیف فعلی استفاده کرده و به زبان هنجار،این اثر کمک کرده است. اما در مورد قوافی معتقدم شاعر می توانست بهتر عمل کند.  

🔻به لحاظ بررسی روایی  اثر ارائه شده یک غزل روایی ست و سه خصیصه مهم را به خوبی در خود جای داده و نقطه قوت این اثر می،باشد. 

 

🔸به لحاظ زیبایی شناسی اثر ارائه شده با استفاده از تشبیه جناس، استعاره، کنایه، اغراق، کارکردی را در جهت زیبایی شناسی زبان به اثر اضافه کرده است.  

( همان گنجشک دلگیر لب بام تو ام آری 

که تا سنگ سکوت تو نگاهش کرد می میرد)  

( نمی بینی مرا اما بدون مرز می تازی 

غرور له شده حتی پس از آن طرد می میرد) 

( دمادم نی نی ی چشمت پریشان می کند حالم 

دل دیوانه را هرکس بدرد آورد می میرد) 

این کارکرد زبان، اسباب ایجاد تصاویر را فراهم کرده است.  

🔻به لحاظ تصاویر در این اثر هم تصاویر عینی و هم انتزاعی وجود دارد و به زیبایی اثر نیز کمک کرده اند.  

( غزل گفتم برای تو نمی خوانی نمی فهمی 

که شعر بی مخاطب بیشتر برو برگرد می میرد)  

( پرم از گریه و گیجم گره گل کرده در کارم 

گلایه می کنم اما چه بی پیگرد میمیرد)

( شبیخون می زند وقتی نبودن های بی حدت 

به داغ بی کسی روزم چه زوج و فرد میمیرد) 

در حالت کلی شاعر کارکرد خوبی را از کلمات گرفته است و زیبایی اثر را تضمین کرده.  

🔻ارتباط عمودی ابیات در حالت کلی برقرار است اما یک اتفاق بسیار شایع در شعر کلاسیک وجود دارد که همان   استقلال ابیات است و این اثر هم مستثنا از،این قاعده نیست. اما در چند مصرع ارتباط افقی لازم روی محور جانشینی نیز به سبب ردیف فعلی به مخاطره افتاده.  مثل 

( و آسان بعد از این سرقت من دلسرد می میرد)  و یا ( گلایه می کنم اما چه بی،پیگرد میمیرد)  این مصرع با توجه به ابیات قبل قدری دور از،ذهن است. و قدری،به زیبایی اثر آسیب می رساند.  

🔻به لحاظ composition

اثر ارائه شده با توجه به مطلع مورد نظر ( شبی از،فرط تنهایی دلم از،درد می میرد 

شبیه باغبانی که گلش شد زرد میمیرد)  گذشته از اینکه اثر ارائه شده مطلع زیبا، با زبان عاطفی خوبی،دارد به لحاظ composition می تواند شروع خوبیهایی یک غزل روایی باشد، زیرا  ذهن مخاطب را برای ادامه اثر آماده می کند.  

در پایان بندی هم اثر ارائه شده ( شکسته می شود بغضم به دست ترکه ی تقدیر 

میان حجم هق هق نباشی، مرد می،میرد) همانطور که از روایت اثر کاملا نمایان است زنگ پایان اثر،با بیت آخر به صدا در آمده و مخاطب کاملاً متوجه پایان بندی اثر خواهد بود، از طرف دیگر این مسئله انسجام روایی اثر را نیز،به رخ می کشد. بنابراین اثر ارائه شده شروع و پایان بندی خوبی دارد.  

🔻به لحاظ موسیقایی اثر ارائه شده با توجه به وزن سالمی که دارد موسیقی سیالی را در خود جای داده، از موسیقی بیرونی بهره گرفته و از موسیقی درونی و کناری نیز بی بهره نیست. 

P:1

@ashenayeeshgh

ادامه نقد 👇👇👇

P:2

ادامه نقد 👆👆

در حالت کلی در اثر ارائه شده خلاقیتی در جهت توصیفات دیده نمی شود اما به سبب زبان عاطفی خوب،این اثر، مخاطب را تا آخر با خود همراه می سازد.

🔸به لحاظ محتوایی اثر ارائه شده یک غزل روایی عاشقانه است که کارکرد لغات در آن در جهت زیبایی شناسی، حفظ معنا و محتوا اتفاق افتاده و شاعر با استفاده از همین کلمات به بیان اهداف خود پرداخته.  

درواقع اثر ارائه شده انسجام لازم را به لحاظ درک روایی در خود دارد.  

در پایان از شاعر محترم برای این اثر خوب تشکر می کنم.  

با تشکر 

مریم راد " واژه " 

#نقد_شعر_کلاسیک 

@ashenayeeshgh 

http://nasrenovin.blog.ir