منوچهر بابایی

#نقد_شعر_سپید

بیدرار می شوم !

از بیخوابی دیشب

ازبستربی قرار

ازشانه بی آغوش

عطرتو می وزد

من ازخود بی خودمیشوم..

موسیقی بی کلام لبخندت

بوسه ی نگاهت

وصدای زندگی بخش نفست

جمعه ام را پرشکوه میکند

امروزم رابنام تو سند میزنم

ع

ش

ق

م

#منوچهرم بابایی

#نقد_شعر_سپید 

از،آنجایی که معتقدم اثر ارائه شده گویای تمام ویژگی های خواسته و ناخواسته خود خواهد بود. بنابراین آن را بدون در نظر گرفتن نام صاحبش نقد و بررسی خواهم کرد.  

قبل از اینکه به نقد بپردازم لازم می دانم به چند نکته اشاره کنم. اولا شعر ثبت احساس در یک لحظه از زمان گذرا، در جوار اندیشه است. این احساس می تواند حاصل خیال یا حتی اوهام باشد که شاعر آن را به روی کاغذ آورده.اندیشه در زبان به واسطه زبان شکل می گیرد و زبان بدون ارائه معنا چیزی برای ارائه نخواهد داشت. شاعر با استفاده از،زبان عاطفی و از دریچه نگاه خود به خلق یک اثر توام با زبان عاطفی و لطیف می پردازد. همه اینها اسباب خلق یک شعر نیست بلکه جنبه دیگری هم وجود داردکه ارزش و اعتبار اثر را مشخص می سازد structureیا ساختار آن است.  ماهیت یک شعر را خلق تصاویر تازه و نو خصوصا در قالب شعر سپید با استفاده از تشبیه و استعاره که عامل زایش معنایی اثر هستند، ایجاد می کند. درواقع شاعر زبان را به خدمت خود می آورد تا به بیان هدف و مقصود خود بپردازد، پس رسالت شاعر نیز حائز اهمیت است و نکته آخر اینکه ایجاد فرم در زبان و در structure باید بر اساس هدفی و با در نظر گرفتن جنبه های معنایی صورت بگیرد.  

🔸به لحاظ نقد لغوی اثر ارائه شده در انتخاب و چیدمان کلمات، جایگزینی آنها، ترکیب سازی و استفاده از قواعد و قوانین یا ایجاد ناهنجاری در زبان شعر موفق نبوده، این مسئله نشان دهنده ی عدم توجه صاحب اثر به این مقوله است و یا ضعف در دایره لغات او.  

گزاره های موجود در این اثر می توانست با دقت بیشتری به بیان اهداف منجر شود مثلا ( از بیخوابی دیشب)  به ( از بیخوابی شب)  تبدیل می شد.  یعنی درنظرگرفتن فصاحت اثر با توجه به زیبایی و قواعد و قوانین دستور زبان.  

یا گزاره ( از بستر بی قرار)  اگر مطابق با علم صرف و نحو ( ی نسبت)   به کلمه" بستر " اضافه می شد، آنوقت فصاحت و زیبایی بیشتری به اثر اضافه می شد.  و برای مخاطب ملموس تر بود.  

استفاده از ترکیب سازی های نادرست مثل ( از شانه بی آغوش)  گذشته از اینکه ارتباط معنایی بین آغوش و شانه موجود نیست و سبب تزلزل معنایی و یا گنگ بودن معنایی گزاره می شود، زیبایی آن را نیز به مخاطره می اندازد.  

🔸به لحاظ نقد فنی، با توجه به اینکه در زنجیره های حلقه های. روایی اثر فاصله ایجاد شده است، همچنین وجود موسیقی درونی اثر که البته در این اثر قدری یکنواخت است، و نهایتا استفاده از قواعد و قوانین دستور زبان در جهت خلق یک شعر و segmentation)  تقطیع)  بر اساس ظرفیت های آوایی ساختار یا structure ارائه می کند که مطابق با شعر سپید است.  پس اثر ارائه شده یک شعر سپید است که به لحاظ بررسی فنی دچار ضعف نیست.  

🔸به لحاظ زیبایی شناسی با توجه به اینکه تصاویر نقش تعیین کننده در شعر سپید و همچنین تایید شعریت اثر دارند، باید عرض کنم که این تصاویر آنطور که باید اتفاق نیوفتاده، یعنی شاعر برای ساخت تصاویر باید از زبان عاطفی کمک بیشتری بگیرد، تا تصاویر ملموس تر و زیباتر باشند.  این تصاویر آنقدر ساده و بی پیرایه هستند که انتظار یک اثر هنری برآورده نمی شود.  

(عطر تو می وزد 

من از خود بیخود می شوم 

موسیقی بی کلام لبخندت 

بوسه نگاهت 

و صدایی زندگی بخش نفست 

جمعه را پر شکوه می کند)  

روح یک اثر هنری در استفاده از تشبیه و استعاره است که در این اثر آنطور که باید بهره گرفته نشده. و اسباب عدم فصاحت اثر را فراهم ساخته. 

 

دیدگاهی که عامل سرودن اثر شده است، یک دیدگاه کاملا تکراری ست که شاعر در بیان آن تازگی و خلاقیتی به خرج نداده. نهایتا اثر آنطور که باید ساخته و پرداخته نشده.  

به لحاظ composition که در شروع اثر  و همچنین ماندگاری آن در ذهن مخاطب، نقشی تعیین کننده دارد، آنطور که باید اتفاق نیوفتاده، زیرا شاعر با گزاره اول تمام ذهنیت خود را به مخاطب منتقل گرده و از این راه انگیزه ادامه اثر را از مخاطب می گیرد.  

( بیدار می شوم 

از،بیخوابی دیشب 

از بستر بی قرار و...)  

از طرف دیگر پایان بندی اثر هم نتوانسته رسالت شاعر را به جا بیاورد 

( امروز را به نام تو سند می زنم 

ع.  ش.  ق.    م)  

از طرف دیگر حروف منقطع در این اثر نمی تواند تداعی یک فرم، متناسب با نیاز،هنری باشد. بنابراین اثر پایان بندی خوبی نیز، ندارد.  

به لحاظ segmentation اثر ارائه شده با توجه به ظرفیت های آوایی گزاره ها اتفاق افتاده و تماماً گویای موسیقی درونی اثر خواهد بود. که نکته مثبت اثر است.  

🔸به لحاظ محتوایی اثر ارائه شده، شعری با درونمایه رمانتیک است که 

@ashenayeeshgh

ادامه دارد 👇👇👇

ادامه نقد 👆👆👆

@ashenayeeshgh

می توانست بهتر و با زبان عاطفی بیشتر، با استفاده از توصیفات بهتری ساخته و پرداخته شود.  

در پایان برای شاعر محترم آرزوی سلامتی و موفقیت دارم.  

با تشکر 

مریم راد " واژه " 

#نقد_شعر_سپید 

@ashensyeeshgh 

http://nasrenovin.blog.ir