بیژن

#نقد_شعر_کلاسیک 

maryam rad:

نقد شماره ۱۶

در خواب دیدم  شعر شاعر میسراید 

صدها سریده گو  ،  معاصر میسراید

نان  آستین بالازده   پای تنور است 

تاپ تاپ تاتاپ تاپ ، دست شاطر میسراید  

ارزن ( و باد غبغبی با حجم خورشید ) 

دستور  اصلاحِ   اکابر  میسراید

ممنوعهٔ  حبسِ   درون  گنجه  دارد 

تعداد  بی اندازه    ناشر  میسراید 

خجلت ( لبوی قرمز از پای تا سر ) 

فرمول  تولید   مفاخر  میسراید 

حاج استرس بر قبر  سردار  تمرکز 

دیوانِ  اطمینانِ  خاطر  میسراید  

تیپای جفتک زادهٔ ژن خوب در رَم 

ترجیع بندِ   پای  قاطر  میسراید

وارونگی چپ کرده دنیا را  ( طلبکار )

پر رو  جواب از  نوع  حاضر میسراید

تعبیر کردم  گفت  دنیای  سیاست 

فرهنگ   آقازادگی  زِر   میسراید 

#بیژن

بنام عشق، بنام زیبایی 

از آنجایی که معتقدم اثر ارائه شده گویی تمام ویژگی های خواسته و ناخواسته خود خواهد بود، بنابراین آن را بدون در نظر گرفتن نام صاحبش نقد و بررسی خواهم کرد.  

به لحاظ نقد لغوی، کلمات اثر ارائه شده کاملا مطابق با مضمون و محتوا در کنار یکدیگر چیده شده اند و در گرو بحث عروض قرار ندارند و چیدمان بر اساس علم صرف و نحو صورت گرفته و تخطی که ناشی از عدم توجه به قواعد باشدو به کل اثر آسیب برساند،  در اثر دیده نمی شود.  

به لحاظ نقد فنی اثر ارائه شده در بحث وزن عروضی دچار   آشفتگی ست.  در شعر کلاسیک و شعری که بر پایه عروض سروده شده، قطعا عروض تعیین کننده قالب خواهد بود.  و قتی عرض می کنم که عروض دچار آشفتگی ست یعنی تکلیف اثر به لحاظ قالب مشخص نیست.  و.بعد در بررسی دیگر بخش های شعر کلاسیک می،بینیم که اثر ارائه شده به لحاظ قوافی هم خصوصا در بیت آخر دچار تزلزل است.  بنابراین اثر ارائه شده نتوانسته تعریف درستی از structure در خود ارائه کند و به لحاظ قالب دچار ضعف است.  

ناگفته نماند که بخشی از،ارزش و اعتبار اثر را structure آن تعیین می کند.  و حائز اهمیت است.  

به لحاظ نقد زیبایی شناسی برای خلاف دو بررسی قبل شاعر بسیار قوی عمل کرده و همجوار آن با مضمون انتخاب شده سبب می شود که اولا مخاطب تا انتهای اثر همراه شود، در ثانی استفاده از کنایه، تشبیه، استعاره خصوصا در ابیات 

( خجلت لبنی قرمز از پای تا سر 

فرمول تولید مفاخر میسراید 

یا 

نان آستین بالا زده پای تنور است 

تاپ تاپ تاتاپ تاپ دست شاطر میسراید 

یا 

وارونگی چپ کرده دنیای طلبکار 

پر رو جواب از نوع حاضر میسراید. )  

این استعارات. کنایه ها و تشبیه ها اسباب زایش معنایی را در اثر ارائه شده فراهم می کند و علاوه بر بحث زیبایی شناسی، از جنبه کاربرد شناسی نیز این اثر خوب عمل کرده و همانطور که عرض کردم بحث مضمون و محتوا را ارتقا بخشیده است.  

ارتباط عمودی بین ابیات اگرچه در بعضی مصرع ها قدری ضعیف می شود اما می توان گفت که این ارتباط در حالت کلی بین زنجیره ی گفتار بر قرار است.  

به لحاظ composition اثر ارائه شده با اشاره به قشری خاص ( شاعر یا شاعران)  آغاز می شود 

( در خواب دیدم شعر شاعر میسراید 

صدها سریده گو معاصر میسراید)  

علاوه بر. اینکه ذهن مخاطب را برای بیان مضمون و محتوا اثر آماده می کند عامل زیبایی شناسی را نیز می شود.  

پایان بندی اثر یا یک تعبیر کنایی ست که با توجه به روند بیان و روایت در اثر، خوشبختانه پایان بندی هم موفق بوده و تلنگر به ذهن و دریافت مخاطب می زند.  

( تعبیر کردم گفت دنیای سیاست 

فرهنگ آقا زادگی زر میسراید)  

از طرف دیگر "خواب دیدم" و " تعبیر کردم " در بیت پایانی سبب چفت و بست کلام  شده و اثر را به انجسام لازم می رساند.  

 

به لحاظ محتوایی مضمون اثر ارائه شده گویای حال و روز عده ای خاص و قشری خاص تر است که به روشنی بیان شده. این مضمون با نوع بیان شاعر " سرهای به نشانه تایید " برخی از اهل فن را به خود جلب می کند.  گاهی اوقات نتیجه ای به غیر از نا امیدی نخواهد  داشت و گاهی اوقات هم تاثیر گذار است.  

تداعی،یک بیت از حافظ، همخوانی با مضمون و اتفاقا بر وزن بیت اول اثر مفعول و فاعلات مفاعیل فاعلن 

( ما آزموده این در این شهر بخت خویش 

بیرون باید کشید از این ورطه رخت خویش)  

در حالت کلی می توان گفت اثر ارائه شده به غیر از اینکه به لحاظ نقد فنی کمی دچار تضعیف است و به اعتبار اثر لطمه وارد شده، در باقی موارد موفق عمل کرده.  

شعر باید شاعرانه و لطیف سروده شود.  یا چنان نکته سنج باشد که مخاطب را جذب کند و شعریت را در خود به اثبات برساند.  

در پایان برای شاعر محترم آرزوی سلامتی و موفقیت دارم.  

با تشکر 

مریم راد " واژه " 

#نقد_شعر_کلاسیک 

@ashenayeeshgh