نقد ادبی _ اقاقیا

maryam rad:

#نقد 

لحظه 

لحظه هارا

با گریه می خندم 

نه نام امده را میدانم 

نه

نام انکه رفت 

گاه ونگ 

وگاه شیون 

چقدر قد سال کوتاه میشود

و    پیچک اندوه

از قامت سرو بالا میرود 

خنده 

شیون 

در سکوت تخم می ریزد 

و   مرز 

امدن ورفتن را 

در پوچی هر لبخند 

ورق میزند 

از مرز چشمانم چه می گذرد 

که اشک 

شوق وشیون 

شقیقه ام را 

شخم می زند

#مهری_توبی  (اقاقیا)

#نقد 

<<بنام خداوند مهربان >>

از آنجایی که معتقدم اثر ارائه شده گویای تمام ویژگی های خواسته و ناخواسته خود خواهد بود، بنابراین آن را بدون در نظر گرفتن نام صاحبش نقد و بررسی می کنم.  

بی راه نیست، اگر تاکید کنم شعر در قلمرو زبان معنا می گیرد و این قلمرو آنقدر وسیع است که ماهیت شعر را در بر می گیرد.  خلق یک شعر صرفا در جهت زبان محدود نمی شود بلکه موسیقی که ناشی از چیدمان کلمات است و همچنین تصویر، به تکامل آن کمک خواهد کرد.  

در بررسی این اثر،به لحاظ نقد لغوی، آنچه از این اثر برمیاید این است که کلمات در مواردی با دقت و باریک بینی که خاصه یک شاعر خوب است اتفاق نیوفتاده.  

( گاه ونگ 

گاه شیون)  

اولا "ونگ" به لحاظ لغوی به تنهایی نمی تواند "رسایی معنایی "داشته باشد، زیرا یک کلمه مرکب است پس (ونگ زدن)  می تواند با توجه به معنا درست باشد.  

دوماً ( گاه ونگ / گاه شیون) به لحاظ معنایی از یک خانواده هستند   و تعادل معنایی را در اثر به هم می زند.  پس حشو است و یکی از این دو کلمه باید حذف شود.  

صاحب اثر با استفاده از کلمات سعی در بیان روایت شاعرانه و رمانتیک دارد.  

( با گریه می خندم

چقدر قد سال کوتاه میشود 

پیچک اندوه 

از قامت سرو بالا میرود رود.)  و....

روایت در این اثر شامل تشبیه و استعاره شده که در جهت خلق تصاویر عینی و ذهنی به اثر کمک کرده است.  

رفتار زبان، در این اثر با توجه به اینکه ویژگی های زبان هنجار را در خود حفظ کرده و سپس با استفاده از کلمات ( ایجاد تشبیه، استعاره، forgrounding)  به حالتی رسیده که شاعر از یک احساس تصویر می سازد و این تصاویر به دریافت مخاطب کمک خواهد کرد.  

آنچه از composition این اثر برمیاید، با توجه به اینکه ذهن مخاطب را برای ورود به اثر و دریافت آن به لحاظ معنایی و همچنین ایجاد  فضای موسیقیایی آماده می کند، بسیار خوب اتفاق افتاده.  

( لحظه 

لحظه هارا 

با گریه می خندم)  

این روند ادامه می یابد و در پایان به یک تکرار حساب شده به لحاظ معنایی، در جهت تکامل معنایی اثر می رسد.  ( که اشک 

شوق وشیون 

شقیقه ام را 

شخم می زند)  

این مسئله یعنی، شروع و پایان اثر کاملا منسجم و مرتبط است و جفت بست کلام در آن به درستی اتفاق افتاده.  

این اثر یکپارچگی لازم را به لحاظ دریافت شعری دارد.  

به لحاظ نقد فنی،  در مقایسه با رفتار زبان، که رفتار رجعت به مرکز است و همچنین جنبه موسیقیایی اثر به لحاظ چیدمان کلمات که به صورت درونی،  در شعر بدون وزن و قافیه اتفاق افتاده، و نهایتا با درنظرگرفتن اینکه در شعر سپید هیچ کلمه ای بدون هدف رها نشده و در جهت تکامل روند معنایی اثر است، می توان پذیرفت که اثر یک شعر سپید است که به لحاظ structure نیز به تکامل رسیده است.  

به لحاظ زیبایی شناسی، این اثر با نقش عاطفی که زبان. با استفاده از چیدمان کلمات به خود گرفته آغاز شده که به زیبایی اثر کمک کرده است 

اما دوست بیت بعدی در روند زیبایی شناسی اثر خلل وارد کرده و لزومی به بیان آن ها نیست.  

عدم ارتباط بعضی از ابیات، به سبب. عدم ارتباط عمودی  عناصر موجود روی محور جانشینی   در شعر شده است که زیبایی اثر را قدری دچار تزلزل ساخته.  

(وپیچک اندوه 

از قامت سرو بالا میرود 

خنده 

شیون 

در سکوت تخم می ریزد)  

در انتهای اثر

( از مرز چشمانم چه می گذرد

که اشک 

شوق وشیون 

شقیقه ام را 

شخم می زند)  

اشک و شیون به لحاظ دریافت و انتقال  معنایی بسیار به هم نزدیک هستند 

لزومی به استفاده هر دو نیست.  به نوعی،اضافه گویی ست که زیبایی اثر را تحت تاثیر قرار می دهد.  

متاسفانه هیچ تصویری خلاقانه ای در این اثر اتفاق نیوفتاده.  

به لحاظ segmentation  (تقطیع)  بر اساس morphophonem، آن طور که باید اتفاق نیوفتاده ( قدری دچار تزلزل است)  

اما به لحاظ structure. و زیبایی شناسی، اثر را دچار خلل، نکرده است.  

به لحاظ محتوایی باید عرض کنم که ایدئولوژی خاصی که ناشی از اندیشه ای جهت گرا  در این اثر وجود ندارد. موضوع اثر سوبژکتیو است که به احساس انسان ارزش بخشیده و به لحاظ درونمایه به یک اثر رمانتیسم تبدیل شده که مثل همه ی اشعار و نوشته های رمانتیسم احساسات به عقل ترجیح داده شده.

در پایان برای صاحب اثر، آرزوی سلامتی و موفقیت در تک تک لحظات زندگی را دارم.  

با تشکر 

مریم راد"واژه " 

#واژه 

#نقد